Publikacje naukowe stanowią nieodzowny element pracy akademickiej. Dla większego rozpowszechnienia, uznania i rozpoznawalności, większość naukowców publikuje swoje opracowania w angielskojęzycznych periodykach naukowych. Podobnie jest z konferencjami i sympozjami naukowymi. Tłumaczenia naukowe stają się więc nieodłącznym elementem pracy badawczej i działalności akademickiej. Co je wyróżnia? Kim powinien być tłumacz specjalizujący się w tym rodzaju przekładu?
Specyfika tłumaczeń naukowych
Tłumaczenia naukowe ze strony tlumaczenia-gk.pl to zbiorcza, ogólna nazwa dla przekładów, obejmująca teksty o znaczeniu akademickim, przygotowane przez osoby zajmujące się pracą naukowo-badawczą lub dydaktyczną, z przeznaczeniem do publikacji bądź stanowiące zapis ich działalności. Pod względem tematyki, teksty naukowe obejmować mogą całe spektrum zagadnień, od problemów filozoficznych i kwestii społecznych, przez szeroko pojęte nauki humanistyczne, teksty kultury, po nauki ścisłe i przyrodnicze.
Niezależnie od tematyki, teksty naukowe wyróżniają się jednak pewnymi elementami wspólnymi. Cechuje je zazwyczaj
- formalny, akademicki jeżyk wypowiedzi,
- rzeczowy tom, konsekwencja w stosowaniu terminologii, precyzja dowodzenia i wnioskowania,
- stosowanie przypisów i odwołań do publikacji innych autorów.
W każdym przypadku, tłumaczenie tego rodzaju tekstów wymaga dokładnego oddania zamysłu autora, w sposób jak najwierniej oddający jego indywidualny styl wypowiedzi. Konieczna jest znajomość zasad prawidłowego cytowania i tworzenia przypisów. Równie ważna jak pełna poprawność językowa tekstu jest jego merytoryczna bezbłędność. Wiarygodność autora w świecie naukowym opiera się często ma jakości tłumaczeń publikacji w międzynarodowych czasopismach naukowych, nie sposób przecenić więc jak najwyższej dbałości, włożonej w pracę nad przekładem.
Jakie rodzaje zleceń obejmują tłumaczenia naukowe?
Tłumaczenia naukowe obejmują zazwyczaj tłumaczenia artykułów oraz ich streszczeń, publikowanych w czasopismach angielskojęzycznych. Częste są zlecenia na tłumaczenie najnowszych publikacji angielskojęzycznych na język polski. Są one często wykorzystywane w badaniach literaturowych przez akademików pracujących nad swoimi dysertacjami doktorskimi lub habilitacyjnymi.
Nierzadko tłumaczone są również wykłady i prezentacje na konferencje i sympozja naukowe. Bywa, że do obsługi takich spotkań, zatrudniani są tłumacze ustni, specjalizujący się w tłumaczeniach naukowych. Nie można zapominać również o większych publikacjach książkowych o charakterze naukowym, monografiach i podręcznikach akademickich. Tłumaczenie takich tekstów stanowi poważne wyzwanie dla każdego biura.
Komu zlecić tłumaczenia naukowe?
Tłumaczenia naukowe należy zlecać biurom i tłumaczom posiadającym kwalifikacje i doświadczenie w tej dziedzinie, poparte pozytywnymi opiniami wiarygodnych klientów. Szukając odpowiedniego tłumacza dla przetłumaczenia swojego artykułu lub dysertacji, warto zapytać znajomych, którzy często publikują w czasopismach międzynarodowych. Teksty prawidłowo przetłumaczone nigdy nie wracają do autorów z prośbą o naniesienie poprawek językowych.
Nie każdy tłumacz, bezbłędnie władający językiem obcym i sztuką przekładu, odnajdzie się w specyfice tłumaczeń naukowych. Ten rodzaj pracy wymaga stałego dokształcania się oraz bliskiej współpracy z dość hermetycznym środowiskiem akademickim. Bez takiej współpracy, prawidłowa realizacja wysokiej jakości tłumaczeń jest często niemożliwa. Nie ma również mowy, aby osoba nie mająca pojęcia o naukach ścisłych, była w stanie tłumaczyć teksty z zakresu chemii organicznej czy astronomii. Przekład naukowy wymaga zrozumienia zjawisk i procesów, sama znajomość terminologii nie wystarczy.